14-18, spektakel-musical. Een bespreking

Lukas Vanderbist

Ik hoorde schoten, zag bloed en tranen, maar ook hoop en liefde. Deze krachtige mix van emoties kwam volledig tot leven in de musical 14-18. Het was een visueel indrukwekkend schouwspel, al zijn er wel enkele kanttekeningen en gemiste kansen te benoemen.

De voorstelling begint met vier dappere, hoopvolle Belgische soldaten en vrienden die de trein nemen naar het front in Ieper. Een ontroerend beeld, al vond ik het ook een gemiste kans om hier niet even stil te staan bij de oorzaken van deze gruwelijke oorlog. Want eerlijk is eerlijk, de achtergronden van de Eerste Wereldoorlog blijven voor velen onderbelicht, terwijl de Westhoek, één van onze eigen regio’s, centraal stond in deze donkere periode. Had hier wat meer historische context niet op zijn plaats geweest?

Een van de meest aangrijpende momenten vond ik de liefdesrelatie tussen Jan en Anna. Jan, één van de vier vrienden, verlaat het front en keert terug naar zijn geliefde. In slechts enkele momenten wordt een periode van ongeveer twee jaar overbrugd. Naar mijn mening had de relatie tussen deze twee personages meer diepgang mogen krijgen. Deze vaststelling sluit aan bij een algemener gevoel dat het tempo van de musical aan de (te) hoge kant lag.

Naast het verhaal van de vier vrienden droegen ook de decors sterk bij aan de beleving. De decorbouwers gingen tot het uiterste om de scènes zo realistisch mogelijk weer te geven: van vrij bewegende podia tot adembenemende licht- en geluidseffecten. Elk decor werd aangepast aan de scènes: zo creëerden rook en vuur een indrukwekkend gevechtstafereel, terwijl het podium tijdens een melancholisch lied van de achtergebleven vrouwen juist bijna leeg bleef. Het was een sobere weergave van het intense gemis dat zij moeten hebben gevoeld.

Jammer genoeg werd mijn inleving soms verstoord door de aanwezigheid van jongere toeschouwers die, begrijpelijk, de complexiteit van dit drama nog niet volledig konden bevatten. Dit leidde tot storende momenten, zoals ongepaste lachbuien bij verschillende kusscènes. Het lijkt me dan ook wenselijk een hogere minimumleeftijd voor het publiek vast te leggen.

Al met al - hoewel ik geen grote fan ben van toneelstukken en musicals - kan ik dit spektakel van harte aanbevelen. Niet alleen door de sterke acteerprestaties van de professionele cast, maar ook door de hoogtechnologische effecten die je volledig onderdompelen in deze afschuwelijke periode die we nooit mogen vergeten. Kleine minpuntjes? Zeker, maar laat die je niet tegenhouden...